Vừa qua Sở Tài nguyên và Môi trường Tp.HCM công bố
77 dự án được chủ đầu tư thế chấp tại
ngân hàng khiến một bộ phận khách hàng đã và đang có ý định mua nhà lo lắng. Lý
do băn khoăn là vì họ suy nghĩ rắng chủ đầu tư kém năng lực tài chính mới đi thế
chấp ngân hàng bằng dự án của mình.
Theo tôi nhận định, việc công khai các chủ đầu tư thế
chấp dự án của mình tại ngân hàng là điều thuận lợi cho khách hàng. Người tiêu
dùng có thể nắm rõ thông tin hơn về sản phẩm mình mua. Giữa chủ đầu tư và khách
hàng càng minh bạch, thị trường bất động sản sẽ tránh được nhiều rủi ro cho người
mua.
Tuy nhiên, do tâm lý lo sợ chủ đầu tư sử dụng vốn thế
chấp không đúng mục đích, hay đầu tư dàn trải mất kiểm soát khiến dự án không
hoàn thành , người mua nhà sẽ không được bàn giao đúng thời hạn, mất đi khả
năng thanh khoản. Điều này sẽ gây ra nợ xấu, khách hàng thiệt hại đặc biệt là
các khách hàng đi vay để mua nhà. Đa số ngân hàng khi nhận thế chấp dự án đều
phải thực hiện đầy đủ trách nhiệm quản lý chặt chẽ nguồn vốn doanh nghiệp mình
đang nhận thế chấp nhưng lại có một bộ phận nhỏ chi nhánh ngân hàng buông lỏng,
dễ dãi cho qua nên dẫn đến nhiều chủ đầu tư sử dụng sai mục đích.
Thực ra, việc chủ đầu tư thế chấp dự án là một hoạt
động bình thường trong kinh doanh, sản xuất như bao doanh nghiệp lĩnh vực khác.
Nhưng do đặc điểm hoạt động BĐS ở nước ta, các chủ đầu tư phụ thuộc quá lớn vào
nguốn vốn tín dụng ngân hàng và nguồn vốn huy động từ khách hàng.
Theo quy định tại khoản 1 điều 147 Luật Nhà ở 2014
thì “Chủ đầu tư dự án xây dựng nhà ở được thế chấp dự án hoặc nhà ở xây dựng
trong dự án tại tổ chức tín dụng đang hoạt động tại Việt Nam để vay vốn cho việc
đầu tư dự án hoặc xây dựng nhà ở đó; trường hợp chủ đầu tư đã thế chấp nhà ở mà
có nhu cầu huy động vốn góp để phân chia nhà ở theo quy định của pháp luật về
nhà ở hoặc có nhu cầu bán, cho thuê mua nhà ở đó thì phải giải chấp nhà ở này
trước khi ký hợp đồng huy động vốn góp, hợp đồng mua bán, thuê mua nhà ở với
khách hàng, trừ trường hợp được bên góp vốn, bên mua, thuê mua nhà ở và bên nhận
thế chấp đồng ý. Việc xác định nhà ở đã được giải chấp trước khi ký hợp đồng
huy động vốn góp, hợp đồng mua bán, thuê mua nhà ở với khách hàng theo quy định
tại khoản này được nêu rõ trong văn bản thông báo nhà ở đủ điều kiện được bán của
cơ quan quản lý nhà ở cấp tỉnh nơi có nhà ở”.
Do vậy, chủ đầu tư đi thế chấp vẫn được quyền bán,
chuyển nhượng, cho thuê dự án nếu có văn bản chấp thuận của ngân hàng nhận thế
chấp. Do đó, chủ đầu tư cần công khai
thêm thông tin về mục đích thế chấp với văn bản là điều khách hàng nên yêu cầu
vì đó là quyền lợi của họ. Đồng thời Sở Tài Nguyên và Môi Trường cần phải có
yêu cầu bên ngân hàng thực hiện cơ chế giám sát cơ chế giải chấp để đảm bảo tiến
độ bàn giao dự án và làm thủ tục giấy chứng nhận quyền sở hữu cho khách hàng.
Nguồn: Thế chấp vay vốn ngân hàng
